Willem Tjerkstra – Ridder fan Snits. Histoaryske roman oer Rienck Bockema. Diel II Skuld (2000)
Dit is het 2e deel van de historische roman over Rienk Bockema (1350-1436). Deel 1, over de jeugd van Rienk tot en met zijn kruisvaart wordt kort samengevat. De 1e episode van deel 2 (1372-1387) gaat vooral over de teleurstellingen die Rienk ondergaat na zijn thuiskomst. Zijn huwelijk is niet ideaal, hij krijgt geen zoon en met zijn dochters heeft hij niet veel contact. In 1387 verdrinkt zijn vrouw onder mysterieuze omstandigheden.
De 2e episode beslaat de pelgrimsreis van Rienk naar Jeruzalem, samen met zijn schildknaap Ygo. De 3e episode (1387-1391) toont hoe Rienk na zijn tweede thuiskomst rust probeert te zoeken voor zijn zielenheil. Hij heeft een opdracht meegekregen om ervoor te zorgen dat het geloof en vooral de naam van Maria niet bezoedeld wordt. Net als in het deel 1 staat de roman bol van het schuldgevoel en wordt het verhaal nergens echt spannend. Het is wat minder onderhoudend dan deel 1 en er staan echt onwaarschijnlijke dingen in. Dat Rienk Ygo, die hij als een soort zoon beschouwt, kwijtraakt in Jeruzalem bijvoorbeeld, doet hem niets en dat is echt onbegrijpelijk.
Willem Tjerkstra – Ridder fan Snits. Histoaryske roman oer Rienck Bockema. Diel I Rom (1999)
Rienk, zoon van de heer van Sneek, valt als jongen een meisje aan en denkt dat hij haar verdrinkt. Dat levert hem langdurig schuldgevoel op. Ondertussen verlangt hij naar vrijheid en avontuur, treedt in dienst van de onbehouwen Walle Galama en komt pas wat tot rust als hij in 1367 flink gewond raakt. Daarna komt hij in dienst bij Fekke Sickinga, trouwt met diens dochter en gaat op Rodenburg wonen. Hij gaat met de koning van Engeland op kruistocht mee om van zijn schuldgevoel af te komen. Zo vecht hij op Rhodos tegen de Turken, wordt terug in Engeland tot ridder geslagen en keert in 1372 terug naar Sneek.
Zo eindigt het 1e deel van de historische roman over Rienk Bockema , ‘de ridder van Sneek’. Het is een eenvoudig, vlot geschreven verhaal met nogal wat middeleeuws-christelijke elementen erin als schuldgevoel, biechten bij het beeld van Maria en het ‘heilig vuur’ van de kruisvaarder. Het heeft ook wel wat van een streekroman, ook omdat Rienk in Engeland een Fries ontmoet die met hem meevaart. Een makkelijk boek, met een verhaal dat nergens echt spannend, maar wel onderhoudend is.
Willem Tjerkstra – Finzen yn bylden (1992)
Na drie jeugdboeken en een verhalenbundel is dit de eerste roman van Tjerkstra. Het verhaal speelt zich af tijdens de Golfoorlog, maar gaat ook over het verleden. In de Tweede Wereldoorlog moet Freark Douma in een Duitse fabriek werken. Als hij een affaire heeft met het Duitse meisje Gertrud, wordt hij door haar broer kreupel geslagen. Gertruds vriend Hermann zit in Nederland. Met een andere Duitse soldaat huurt hij bij kastelein Aant Riemersma een kamer om de nacht met meisjes door te brengen. Omdat Aant bang is dat zijn joodse onderduikster, Rachel Levy, gepakt wordt, vermoordt hij Hermann. Uit angst voor ontdekking stuurt hij Rachel weg.
Vijftig jaar later komen herinneringen aan deze geschiedenissen bij Freark, Aant, Gentrud en Rachel naar boven. De lezer begrijpt stukje bij beetje wat er in het verleden gebeurd is en ziet het schuldgevoel en de haat. Toeval speelt een grote rol in het verhaal, zoals dat ook het geval is in De aanslag van Harrv Mulisch. Maar hoe toevallig de hoofdpersonen ook na vijftig jaar weer met elkaar te maken krijgen, nergens doet dat al te geforceerd aan. Een nieuwsgierige lezer zal dit boek met veel spanning lezen.