Sjoerd Bottema

bottemastien Sjoerd Bottema & Baukje Wytsma – De stien Boekewikegeskink 2006

Sjoerd Bottema, prozaschrijver, en Baukje Wytsma, voornamelijk dichteres, schreven met De stien een perfect boekenweekgeschenk. Zowel de wat gewonere, als de meer literair ingestelde lezer zal er plezier aan beleven. De laatste zal meer dichtregels en andere verwijzingen naar de literatuur herkennen en meer genieten van de verschillende stijlen die de schrijvers de twee hoofdpersonen laten hanteren. Beide lezers zullen gegrepen worden door het verhaal. In de eerste twee brieven, eerst een korte van de vrouwelijke hoofdpersoon, dan een langere van de man, wordt de ontmoeting tussen beiden beschreven. Ook blijkt dat de relatie al langere tijd voorbij is en dat vooral de man dat betreurt. In de volgende brieven wordt steeds duidelijker dat de twee nooit meer bij elkaar zullen komen. De man heeft de vrouw bedrogen met haar beste vriendin en zij zal hem dat niet vergeven. Dat wordt des te schrijnender omdat in de brieven van de man langzaam maar zeker aan het licht komt met welk geheim jeugdtrauma hij rondgelopen heeft. Uiteindelijk blijven beiden met hun eigen verdriet alleen achter.

bottemaneaken Sjoerd Bottema – Neaken as in ierbei (1998)

Na het beloftevolle debuut It fertriet fan dokter Kildare komt Bottema (1948) nu met een tweede verhalenbundel. Hierin staan slechts twee verhalen, eigenlijk meer novellen, en de schrijver maakt de belofte waar. Het zijn intrigerende verhalen; vooral omdat in beide gevallen gewerkt wordt met droombeelden, soms zelfs bijna hallucinaties, is het niet gemakkelijk om erachter te komen wat er in de werkelijkheid gebeurt of gebeurd is. In het eerste verhaal is de hoofdpersoon Anna, een vrouw van middelbare leeftijd. Ze schrijft een brief naar een verre vriendin, maar de lezer komt er via flarden gedachten en beschrijvingen achter dat de mooie voorstelling van zaken die ze geeft over haar gezinnetje totaal niet klopt. Er heeft zich juist een drama afgespeeld. 0ok in het tweede verhaal, over een oude boer die op sterven ligt (een door de schrijver uitgelegde verwijzing naar een boek van Karel van de Woestijne), komt de lezer er via niet altijd even duidelijke herinneringen en waanideeën van de boer achter welk drama zich in een vriendengroep heeft afgespeeld. Het zijn subtiel opgebouwde verhalen, met vleugjes humor en goed geschreven, maar ze vragen wel veel aandacht van de lezer.
botemasjoerd-piipjenfandeproaiSjoerd Bottema – It fertriet fan dokter Kildare Ferhalen út Westerwierrum (1994)

Deze bundel heeft iets intrigerends: er zit vaart in de verhalen en hoewel ze zich in een dorp (Westerwierrum) afspelen zijn het geen gewone dorpsverhalen. Opvallend is het kwaliteitsverschil. Zwak is het min of meer echte dorpsverhaal over een progressieve dominee en een dorpsgek. Prachtig ironisch echter is het verhaal over het eerste optreden van een beatgroep in het dorp in de jaren zestig. De meeste verhalen hebben dezelfde hoofdpersoon. Het lastigst zijn misschien het eerste en laatste verhaal, omdat door de personale vertelsituatie en de flashbacks niet direct duidelijk is wat er gebeurt en vooral ook wat er gebeurd is. Het lange laatste verhaal toont net als de andere verhalen de frustratie van de hoofdpersoon, die zich niet heeft kunnen losmaken van het dorp met al zijn beperkingen. Bottema, die al een paar jaar verhalen schrijft, debuteert met deze verhalenbundel zeer verdienstelijk in boekvorm.