Naast mijn werk als leraar Nederlands heb ik – hoe druk de baan ook was – altijd tijd gemaakt om te sporten (hardlopen, fietsen, tafeltennis), maar ook om liedjes en gedichten te zingen in het duo Hoed en de Rand. En om literatuur te lezen, vrijwel alleen Nederlandse en Friese literatuur, met een enkel uitstapje naar (meestal vertaalde) buitenlandse literatuur. Op deze website heb ik (in het Nederlands) vrij regelmatig over Friese literatuur geschreven.
Vanaf 1982 schreef ik voor het NBD/Biblion (aanvankelijk Nederlands Bibliotheek- en Lectuur Centrum, NBLC) zogenaamde aanschafinformaties: korte recensies (maximaal 1100 posities) die naar de aangesloten bibliotheken gingen. Soms was dat wel frustrerend werk, want 1100 posities is niet veel; bovendien moest je goed kijken voor welk (bibliotheek)publiek het boek bestemd is en daarop je eigen mening aanpassen. In de loop der tijd raakte ik er wel aan gewend dat je in die stukjes niet alles kon zeggen wat je zou willen.
Nu schrijf ik niet meer voor het NBD/Biblion, maar de meeste oudere stukjes op deze Friese-literatuursite zijn oorspronkelijk van die aanschafinformaties, al paste ik ze soms een beetje aan voor ik ze op deze site plaatste. Uiteraard koop ik zelf wel eens een Fries boek – het liefst een e-boek, want de boekenkasten zitten vol! – niet alleen om het te lezen, maar ook om erover te schrijven. Zo nu en dan is er een uitgever (of ook wel een schrijver) die mij een boek stuurt en daar schrijf ik dan graag over, vooral als ik enthousiast ben over het boek.
Vanaf 1996 zette ik de recensies – met terugwerkende kracht – op de ‘Friese-literatuursite van Jelle van der Meulen’. Dat gebeurde via het internetadres home.tiscali.nl/~jmeulen/fries. In 2006 werd Tiscali overgenomen door Planet en werd het adres http://home.planet.nl/~meul2882/fries/. De site veranderde enkele keren van vorm en wordt vanaf juni 2013 met WordPress gemaakt. Vanaf eind 2016 zijn de besprekingen te vinden op www.frieseliteratuur.nl.
Als Noord-Hollander en ook wonend in Noord-Holland heb ik me altijd op ‘veilige’ afstand van de Friese literaire wereld gevoeld. Dat maakte misschien voor het schrijven van de besprekingen op mijn persoonlijke website niet zo heel veel uit, maar voelde vooral goed als ik een enkele keer zitting nam in de jury van een Friese literaire prijs of in een adviescommissie voor literaire subsidies.
Sinds eind 2016 werk ik niet meer in het onderwijs en woon ik in Friesland. Nu is het wat moeilijker om afstand te houden tot het kleine Friese literaire wereldje. Zo ben ik begin 2020 (vrij gemakkelijk) overgehaald om zitting te nemen in het bestuur van de Stichting utjouwerij DeRyp. Utjouwerij DeRyp legt zich toe op het uitgeven van Friese literatuur (proza en poëzie), kinderliteratuur, (regionale) geschiedenis, muziek en beeldende kunst.
Misschien dat deze omstandigheden ertoe geleid hebben dat ik minder over Friese boeken schrijf dan ik deed. Maar ik lees nu ook minder dan vroeger. Dat begrijp ik zelf niet zo goed, want ik zou er nu alle tijd voor moeten hebben. Ik vraag me nu regelmatig af hoe ik dat vroeger deed: naast lesgeven zoveel lezen? Ik las vrijwel alle goed besproken Nederlandse literaire romans en bijna alles wat er in het Fries verscheen, ook al schreef ik er niet altijd over. Wie weet klopt het gewoon dat de ouderdom met gebreken komt en is dit een van mijn gebreken.
En tot slot: regelmatig krijg ik uiteraard de vraag waarom ik mijn besprekingen van Friese boeken niet in het Fries schrijf en soms wordt iemand daar ook wel boos over. Hierboven staat de uitleg voor het grootste deel. Ik ben er ook wel eens aan begonnen om mijn Nederlandstalige stukjes in het Fries te vertalen. Dat is aan de ene kant leuk werk, aan de andere kant vind ik het dan meestal ook weggegooide tijd, dus dat wordt hem niet.